Zirlaite Testemony (Nû leh Pâ hnênah)



Lâwm hlâ tui anga fâwn chu: Harsatna harsa tak takin min phuar vêl lai pawha, khawdur hmêlchhe tak takin min tuam vêl lai pawha kan vawn, hriatna, thiamna leh finna kâwng min sahsaktû, mahni kê-a kan din ve theih thlenga inpêk tum Nû leh Pâte u, in chungah kan lâwm e!
Phûngpuinu tâwna Chhûra hi: Satellite lova nungdam zo tawh lo, second khat te mai pawh a hersual ruala chhe rup tûr, vaivuta siam mihringte tiha awihawm loh khawp hê thluak khawvêlah hian kan thlâ a phângin in ring maw? Sâp remhriatna thing hrâwl pui pui leh vai finna hruizâm khauh tak tak kâra lo chawr ve hi no deuhvin min hria a mâw? Sum leh paia kan harsatna leh remhriatna lama kan pachhiat avângte hian zâmin min ring a mâw? Thatchhiatna thlichhia-in hmalama pên hlei thei lo khawpa min nuai lai leh Nulât tlangvâlna thanga nghet taka kan tâng in hmuhte hian kan bei a dawngin in ring a mâw? Mahni insitna rialin min den chawrh chawrha, beidawnna khuarkhurûmin amah pan tûra min thlêm laite hian mahni inchhanhim nân kan chak tâwk lovin in hria a mâw?
Râltiang Lamtluang: Pencil hum dân min zirtîr ni-a in chi tuh kha mittui leh thlantui-in in châwm a: in rualawhna nghâwngah ngei khân kan chhânna ‘Pangpârthi’ awrh tîr ve che u kan tum a lâwm. Te tak te kan nih lai-a in mi thuchah thin kha kan lo hrethiam vê ta. Sava chu an thlâwk a, an thlâwk zêl a, thlazâp hiau hiauvin thingzârah an fû mai thîn. Keini pawhin engtik nî-ah emaw chuan fûk hun kan la nei ve dâwn. A mawina kan hmuh ve thiam loh zirna kawng min zawhtîr nî-a in beiseina khâ a thlâwn dâwn lo va: A rilna kan man phâk loh zirna kawng min zawhtîr nî-a in Suangtuahna khâ boruakah a thâmral lo vang. Kan tâna in inpêkna leh kan laka in innghahna hi khuarkhurûmah kan tlâkpui dâwn lo va, Kanan ram pana Israel fâte kepên ang maia phûrin: thlahlel takin, fimkhur takin kê kan pên zêl ang a, kan thiamna leh finna hmangin in ngam loh thil tam tak kan lo hneh dâwn a ni.Kan zira kan hria: Nangni chuan in hun laiin thil tam tak in tidik lo. In thil tihdik lohte chu in tih dik loh chhan nên ka zir fai lêng tawh a, keini chuan kan tidik lo ve tawh lo vang. Khawvêla hnam lian leh hnam ropui tak takte inrêlbâwl dân kan zir a, hnam tlûkchhiatna leh hnam dinchhuahna pawh kan hre tawh. Hnam ropuite ropuina thurûk kan hria a, hruaitûte pawimawhna pawh kan hria. Midang dâwr dân tha tak tak kan zir a, hawihhâwmna thiltihtheihzia pawh kan hre tawh. Ram hruaitû kan niha, Kohhran hruaitû kan niha, Khawtlâng hruaitû kan nih ve hunah chuan ram hruaitu tha, kohhran hruaitu tha leh khawtlâng hruaitu tha kan ni ang.Goliatha tudawltû Davida: Intodelh tangkaina kan zir a, châwmhlâwma awm zahthlâkzia kan hre tawh. Kan hun a lo thlen chuan mahni kê ngei-a din kan tum dâwn a ni. Mahni ramchhûng ngei-a eikhawp tharchhuah dân kan thiam tawh avângin central-ah kut kan dawh ve dâwn lo va, thawk lova ei tum kan awm hek lo vang. Awmâwl hi setana thlawhhmâ a ni tih kan zira kan hriat avângin awmâwl mai mai kan awm vê dâwn tawh lo. Ram inrelbâwl dân zira kum tam kan thut hnuah chuan Ram hruaitu tha thlan dân kan thiam tawh dâwn a, Sum leh pai kut ni lovin Ram hmangaihna kut zâwkin vote kan thlâk tawh ang. Chutih hunah chuan mi depdête leh mi phakarte chu Politics huanga lawi kan phal tawh dâwn lo va, in hun laia nihlawh apiangte hi a chawh ber berah an tang tawh ang. Ram hmangaih avânga inpê vâlrualte chuan kan ram rorêlna khâwl chu chak takin an khalh ang a, mipui lamin rinawmna nêna an thachhang kan lo dâwl hunah chuan kan ram thenawmte hian kan zâr zo tumin min veh min veh tawh dâwn a ni. In hunlai chuan vai pawisa leh vai thluak hmangin Thlawhna tumhmun pakhat in siam thei tawk a, keini erawh chuan keimahni pawisa ngeiin kan Engeneer-te ngei kan chhawr anga, hmun rem lai lai kan nawr zâwl tawh dâwn a ni. Sumdâwnpuia min îttûten kan ramah Airport siam min dîl bawk anga, Politician-te leh thiltitheite chauh thleng thei-a in rin Foreign chu kan lamhnai kal zek zek tawh ang. Mi depdê an len thûr thûrna ram hi mi rinawm leh taima apiang an hausakna ramah kan siam dâwn a ni.
Keini chuan kan zira, kan hria-a, zawm kan tum a lâwm. In inthlan apianga rorêltu thar thlan leh ngai ziah khawpa in inringlo tawn vêl thîn hi a chhan kan hria a. Rorêltu inthlâk zur zutna ram a hnufual theih zia pawh kan hria. Ram hruaitûte zînga mahni invûr len tum an awm chuan kan hre vat ang a, Inthlan lehah kan thlangtling tawh lo mai dâwn a ni. Chutih hunah chuan pawisa aia ‘nun’ pawimawhna zirchhuak tawhte chuan pawisa thuhnuaia awm lovin pawisa chu kan thuhnuaiah zâwk kan dah tawh ang a, Khawtlâng tâna hnawk lo thei ang berin kan Architect-te in kan sak tîr ang a, kan in sakna hmun chu a him leh him loh kan Geologist-ten an survey leh vek bawk ang a. Kan Historian-ten hmingchher nân leh Lehkhabu khâwrpum nân chauh History ziak tawh lovin a hmuna kala verify thlap thlapin research an bei tawh bawk ang. Kan zâwlpui sâp, pathian ena in lo en thin chu Kan ram Company-a hnathawh theih beiseiin an rawn thlâwk lût thîn ang a, anmahni aia thiam tam tak kan lo awm avângin an hlawhchham dâwn a ni. Chin Hills leh kan ram depa Zohnahthlâk awm ang ang chu hmusit lovin inunauna tha zâwk kan siampui ang a, Tawngkawlong khua-a World Mizo Convention kan neih hunah pawh Zo hnahthlâk awmna khawtin atangin Palai an rawn kal khâwm ang. Sorkar hnathawk rêng rêng chu chhûng neih that vâng leh Certificate neih avânga lâk an ni tawh dâwn lo va, an thiam avânga lâk an nih zâwk dâwn avângin hna chatlak emaw, hna thawk thalo emaw an awm tawh dâwn lo va, Mahni aia midang rawih(aikal) phei chu dânin a phal china hrem an ni ang. Hêng zawng zawng hi kan zir vek tawh a, a takin kan thiamna leh finna chu kan chhawr dâwn a ni.
Ramro chu Ramhringah: Kan ram hmêl in lo tihchhiat tawh zawng zawng chu siamthat dân kan zir a, kan thiamna leh finna hmangin kan thuammawi tawh ang. Thil engkimah Pathian a lal ber ang a, Pathian thû chu a sawia sawi ringawt mai lova a nuna nunpui kan tum ang. Biak In sak lenah kan inel ve dâwn lo va, Biak In ropuia inkhâwm thinten in dawn ve phak loh malsâwmna tam tak chu Biak In zahawma inkhâwmte chuan kan dawng bîk dâwn a ni. Nangni chuan Kohhran lehzêlah Pathian aiin Pawisa in dah lal zâwk a, Pathian in ti lâwm lo a ni. Rothap zâwng leh thisen chhuak zâwngin kumpuan kan nei ve dâwn lo va, Thisen chhuak khawpa in vuak leh Lu inmeh kawlh sakte hian mihring nun a siam that lohzia zirchhuak tawhte chuan Lehkhabû leh Tawtawrâwt hmang lovin, keimahni rilrû-ah theuh Kumpuan kan nei tawh ang. Chutih hunah chuan Miretheite mittui aiin Pathiana Lâwmna thar changte Mittui a tla tam tawh zâwk dâwn a ni. In hunlai chuan huau huau in ngainâ-a, in hlim chuang si lo. In hunlai chuan Pawisâ in ngah a, in hausa chuang si lo. In hunlai chuan thu tha tak tak in sawi a, in zâwm chuang si lo. In hunlai chuan Biak In ropui takah in inkhâwm a, Pathian in be lo va, in tilâwm chuang hek lo. In hunlai chuan misual in tiduhdah a, Sualna lakah in fihlîm chuang si lo. Hêng zawng zawng hi kan zir a, in thiam lohna kan hrechhuak ta. Keini Zirlaite chuan kan hriatna leh finna hmangin kan tih tûr kan lo ti dâwn. Thangtharte ram hmangaihna hi Pension hnûa ram hmangaihna aiin a nêp chuang lo va, Huaisen takin in pal hung tam tak kan rawn thiat dâwn a ni. Chutih hunah chuan keimahni nilovin pâwn lama mîte zâwkin Mizoram hi ‘Switzerland of the East’ an ti tawh ang.
 
By: Obeda Lalhuliana